Verbrauchertelegramm Europa-Ausgabe Fauré 2016

Beilage zur ladinischen Europa-Ausgabe Nr. 14 - Redaktion: Europäisches Verbraucherzentrum


Rëi dles Zentrales di Consumadus Europeiches

Raport 2015

Döta l'ativité dl ann 2015 é gnüda fata a na moda che le consumadú sides tres plü informé. Ince l'ann passé á la majera pert dles domandes d'informaziun y de caji revardé le setur di iadi. Dlungia i problems liá ai iadi di fligri o ai pachec vacanza á l'ofize de Balsan gestí ince retlamaziuns sön descriminaziuns de prisc aladô dla zitadinanza o dl post de zitadinanza. Le setur olache la ZCE á registré l'ultimo ann n aumënt di caji y dles domandes d'informaziun indere é dessigü chël dl comerz eletronich. Dles 621 domandes di consumadus talians che reverda problems sura i confins fora, revardâ bëgn 342 l'e-commerce. Chësc ó dí che te 342 caji sön 621 é le contrat gnü stlüt jö online.
Le medemo é sozedü ti 321 caji olache les consulëntes iuridiches é antergnödes por sostigní i consumadus residënc te d'atri Stac mëmbri dl'UE; passa mec i contrac é gnüs stlüc jö online. Chësc trend é gnü a se le de ince ti 245 caji olache i colegs dla ZCE de d'atri Paisc mëmbri é gnüs inciariá da ciafé na soluziun por les retlamaziuns di consumadus taliana. Dl 2015 é l'ofize de Balsan sté bun da ciafé en colaboraziun cun d'atres ZEC d'Europa da impreses talianes y esteres 200.000 euro por i consumadus.
De plü informaziuns é da ciafé sön nosc sit.


IADI Y VACANZES

L'assiguraziun obligatoria sostituësc le fonds de garanzia nazionala.

Ci sozedel pa a che che é sön le iade sce le tour operator, che ne sciafia nia da paié, i lascia - al é propri le caje da le dí - a pe? Dl 1999 él gnü metü sö tla Talia n fonds nazional de garanzia a na moda che al ti gniss retü ai viajadus dan le scomenciamënt dl iade döta la spëisa sostignida o ai rovass zoruch a ciasa (zënza d'atri cosć), tl caje de falimënt o sce n tour operator talian n'ess nia sciafié da paié. Chësc fonds de garanzia nazionala vëgn baraté fora dal 1 de jená dl 2016 cun n’assiguraziun obligatoria. Chiló ciafëise les mudaziuns plü importantes.


VACANZES Y IADI

Variores por iadi lunc

Chi che ó fá n iade te Paisc da lunc o raiuns tropicai messess mëte man denant cun l'organisaziun dl iade y s'informé naôta sön les variores che vá debojëgn. Tröpes maraties che an se taca y che vëgn ma dant dainré tla Talia y tl'Europa é ciamó dër slariades fora. An dess a vigni moda controlé da avëi fat la variora y d'avëi fat les retlamaziuns che vá debojëgn cuntra les maraties che an se taca slariades fora tla Talia, dantadöt cuntra difterita, tetanus, polio, tos da cian, rüstl, me toch y rosolia.


Caje dl mëis
Chël di cufri te fligher é oramai n argomënt tres plü zite. An mëss mëte averda al pëis, ala forma, al contignü. Mo nia ma: an mëss ince speré da i ciafé canché an arsësc! Y da i ciafé intiers. De de te caji podess ves cunté la consumadëssa spagnola Patricia, che n'á nia plü ciafé so cufer canche ara é rovada tl paraisc dles spones dla Sardegna y á indô cumpré do cina al ultimo toch de guant y i azessur de marca, che ara â metü tl cufer che ê jü a perde. Do val' de él gnü ciafé le cufer y an ti l'á indô dé zoruch intier. Spo ti ára atira fat recurs ala compagnia damanan che al ti gniss retü i scioldi por döt ci ara â spenü, mo les compagnies di fligri mëss ma curí i cosć por cumpré ci che an á veramënter debojëgn, sciöche i articui d'igiena, ci che an adora veramënter da se iestí o medejines. A vigni moda sce i ponsëis da se cumpré ne sá ma nia tan de guant "al paia pö la compagnia", se falëise!