Verbrauchertelegramm Europa-Ausgabe Messè/Agost 2023

Beilage zur ladinischen Europa-Ausgabe Nr. 55 - Redaktion: Europäisches Verbraucherzentrum

VACANZES DA D'ISTÉ 2023

La ZCE sostëgn che che é sön le iade

L’isté dl 2022 é gnü caraterisé da na gran crisa tl setur dl trasport di fligri, cun tröpes straicades, intardiades y problems cun i cufri. Chësc ann araton che al vëgnes a se ledé na normalisaziun progressiva di sorvisc tl setur di fligri, mo an dess ince se recordé che i consumadus y les consumadësses che é sön le iade tl'UE pó se lascé sön n livel alt de proteziun de sü dërc sön le iade: tl caje de straicades, intardiades y pordüdes o dagns di cufri pón ciafé na compensaziun de scioldi o na retüda di scioldi. Sciöche dagnora é ince chësc ann la Zentrala di Consumadus europeica Talia (ZCE) dala pert dles porsones che é sön le iade por fá avarëi sü dërc y stlarí sü dübi sön la tematica di iadi. Por aprofondí.

DËRC DE CHE CHE VÁ CUN LA FERATA

Cares é pa les novités?

Le Regolamënt (UE) 2021/782 é jü en forza l'ann passé ai 7 de jügn y sostituësc le Regolamënt (UE) 2007/1371, al regolamentëia i dërc y i dovëis de che che vá cun la ferata tres regoles ciamó plü tleres y menüdes. Por ejëmpl án tres ciamó le dërt da ciafé na compensaziun, sce la ferata é tardia de 60 o passa menüc. Cina sëgn spetâ chësta compensaziun belanfat cares che ê les rajuns che â gaujé l'intardiada. Cun le regolamënt nü á le legisladú europeich porté ite les situaziuns che ne prevëiga nia le dovëi da paié na compensaziun. Chëstes tol ite condiziuns meteorologiches estremes, de gran catastrofes naturales y crises sanitares, sciöche ince la colpa dl passajier/dla passajiera y le comportamënt de terzi. Porimpó é le scioper dl personal stlüt fora esplizitamënter da chëstes zircostanzes. De conseguënza mëss le gestur a vigni moda rete i scioldi tl caje de scioper dl personal.
De plü informaziuns sön les mudaziuns é dan man sön le sit dla ZCE.

ADR

Al é pié ia l'apajamënt dl’Autorité de regolaziun di trasporc (ART)

Da n pez incá vára da ciafé debann na soluziun tres la plataforma ConciliaWeb pro les stritaries sön i dërc di passajiers y dles passajieres dla ferata, dla barca, dl bus y dl fligher, fajon avarëi sües domandes tres la conziliaziun ART. Le consumadú pó ma damané do na conziliaziun al’Autorité, sce al ti á bele presenté na reclamaziun al operadú (compagnia de fligri, dla ferata, de barches o de bus). Sce le consumadú ne ciafa nia na resposta te 30 dis da pert dl operadú, o an arata che la resposta ciafada ne tleches nia, pól gní presenté n’istanza al Sorvisc conziliaziuns ART. Metede averda: l’istanza de conziliaziun ne vëgn nia azetada sce le strit pó gní presenté dan n ater organism de conziliaziun aladô dl Codesc dl consum che ne prevëiga nia cosć a ciaria dl consumadú/dla consumadëssa.
Por de plü informaziuns.

CAJE DL MËIS
Na consumadëssa taliana â ciafé dal gestur dl'autostrada austriach na domanda de paiamënt dl daz sostitutif de 120 euro. Porimpó ê la consumadëssa sigöda da n'avëi nia fat val' de falé y é jüda dala ZCE a damané aiüt. Ara â paié l'autostrada cun la vignëta da taché sö che vëgn tuta de regola tl'Austria y l'â tacada sö bel da odëi daite dal vider, tolon daldöt demez la folia sot ite. Al ê la vignëta che vel n ann intier plülere cera, mo porimpó orô le gestur dl'autostrada che ara paiass. Ciodí pa chël: sön le vider êl ciamó i resć de d'atres vignëtes da denant. Chësc ê ince vëi, mo te chësc caje jôra impó da odëi y lí bun la vignëta. Do che la Rëi dla Zentrala di Consumadus europeica á damané do, á le gestur renunzié ala domanda de paiamënt.